Thung Nham Ninh Bình hay còn được gọi với cái tên Thung Chim, cách trung tâm thành phố Ninh Bình khoảng 12km về phía Tây. Thung Nham có diện tích lên tới hơn 300ha, bao gồm cảnh quan rừng nguyên sinh, rừng ngập nước, hệ thống hang động trên cạn, vườn chim với đa dạng các loài chim quý. Thung Nham Ninh Bình mang vẻ đẹp hoang sơ, trữ tình đã trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước.
1. Động Vái Giời
Cách cổng kiểm soát của Khu du lịch sinh thái Thung Nham khoảng 200m về phía bên tay phải là lối đi lên Động Vái Giời. Động Vái Giời là hang động duy nhất Thung Nham với diện tích lên tới 500m2, nằm trên một ngọn núi hùng vĩ. Để lên được đây, du khách cần phải trải qua 500 bậc thang quanh co ôm trọn theo sườn núi. Chuyến leo núi như bớt đi phần nào sự mệt mỏi khi cảnh quan hai bên đường đi là những rặng tre cao vút xanh mát và tầm nhìn tuyệt đẹp xuống phong cảnh thung lũng phía dưới.
Được hình thành từ khoảng thế kỷ thứ 10, Động Vái Giời là hang động tự nhiên có niên đại lâu vào bậc nhất của khu vực. Động là địa điểm lập đàn tế trời trong những dịp lễ lớn, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt cho người dân kinh thành Hoa Lư xưa. Ngày nay, Động Vái Giời vẫn là một trong những địa điểm thu hút khách du lịch ghé thăm mỗi dịp về Cố Đô.
2. Hang Bụt
Hang Bụt là một hang động tự nhiên nằm trong quần thể khu du lịch Thung Nham Ninh Bình. Hang đá tự nhiên này có chiều dài hơn 500m, bên trong hang là nhũ thạch có hình dạng như một ông bụt đang ngồi, nên người ta đặt tên hang động này là hang Bụt. Ngay khi thuyền nhẹ lưới qua cửa hang, ta sẽ nhìn thấy nàng tiên đá đang nằm trên giường ngọc với mái tóc xõa dài và tấm rèm óng ánh buông mềm mại. Từ đây, những dải lụa mình rồng, tượng voi phục, giàn hoa thiên lý, trái đào tiên... dần dần hiện ra trước mắt quý khách theo trí tưởng tượng bay bổng như lạ vào chốn thần tiên.
Trải qua hàng nghìn năm "trạm khắc" của bàn tay tạo hóa, nơi đây như một bảo tàng nghệ thuật thiên nhiên tuyệt đẹp đầy thú vị.
3. Động Tiên Cá
Động Tiên Cá là hang động tự nhiên mang đặc điểm hang động núi đá vôi đặc trưng của Ninh Bình. Động có chiều dài khoảng 500m, nơi rộng nhất khoảng 40m, nơi cao nhất 30m. Động có tên gọi là "Động Tiên Cá" vì cảnh quan kì vĩ trong hang cùng dòng suối ngầm mát lạnh khiến người ta hình dung đến khung cảnh dưới đáy đại dương. Không gian trong động là lớp lớp những khối thạch nhũ lấp lánh được thiên nhiền bày trí, sắp xếp tinh tế như một cung điện nguy nga tráng lệ. Sự kỳ diện của động Tiên Cá chính là vẻ đẹp của các nhũ đá và những giọi nước tí tách chảy quanh năm
Từ những măng nhũ đá ngàn năm tuổi khơi dậy trí tưởng tượng của du khách đến những truyền thuyết địa phương hấp dẫn, hệ sinh thái hang động luôn khiến ta choáng ngợp và ngạc nhiên đồng thời kích thích máu khám phá hơn bất cứ nơi nào khác. Nếu có dịp ghé thăm Ninh Bình, đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá hệ thống hang động Thung Nham
